Er zijn natuurlijk eindeloos voor verandermodellen die ons helpen bij het duiden en proberen te sturen van veranderingen in organisaties. Een veel gebruikt model is natuurlijk de bekende Theory U. Mijn collega Gerrit-Jan van Lonkhuyzen voegde er recent, een voor mij onbekend, maar krachtig model, aan toe, namelijk de reis van de held. In deze blog een korte beschrijving van Theory U en de reis van de held met hun overeenkomsten en verschillen. Beide verandermodellen helpen begeleiders, managers en andere die invloed willen uitoefenen op verandering.

Theory U

Theory U wordt door Otto Scharmer in een U-vorm weergegeven. De Theory U is erg uitgebreid en kan wel eens ingewikkeld worden beschreven. Hieronder een eenvoudig weergave.

Eenvoudig samengevat zul je je eerst open moeten stellen, met alle stadia van emotie die daarbij horen, voor nieuwe ideeën en niet laten blokkeren door gedachten en emoties. Pas als de blokkades zijn opgeheven, kun je daadwerkelijk te veranderen. Vanaf dit onderste punt ga je in het model aan de rechterkant langzaam in omhoog naar re-integratie en acceptatie van veranderingen. Vanaf dit punt kan iemand nieuwe ideeën in gedrag toepassen.

Iedereen gaat op zijn eigen tempo bij verandering door deze, ook wel (rouw)curve heen.

Reis van de held

Reis van de held komt voort uit het onderzoekswerk van Joseph Campbell. Belangrijk uitgangspunt bij de reis van de held is dat iedereen een held is in zijn of haar eigen verhaal. Iedereen ontwikkelt zich en dat gaat gepaard het overwinnen van allerlei obstakels. Door alle obstakels te overwinnen kom je dichter bij je bestemming. De ervaring die onderweg is opgedaan heeft je veranderd, wijzer gemaakt. Even rusten we op onze lauweren, tot een nieuw verlangen zich aandient. Zo volgende ontwikkelingen en avonturen elkaar op in het leven.

Iedere verandering, ieder verhaal, iedere ontwikkeling van een persoon past in dit universele model van de reis van de held. Bij benodigde dialogen en communicatie bij verandering kan het model worden toegepast. Om uit te zoeken en te duiden waar iemand of een organisaties staat en/of wat een logische volgende stap kan zijn of waar het vast zit.

Overeenkomsten en verschillen

Er gebeuren dingen in de omgeving zoals een reorganisatie, een andere ICT systeem, een nieuwe manier van samenwerken, etc. er is pas sprake van daadwerkelijk veranderen als mensen overtuigingen, meningen en/of idealen en ideaalbeelden loslaten en hun gedrag aanpassen. Als dat gebeurt zijn mensen veelal boven zich zelf uitgestegen.

Beide modellen eindigen daar. Ook hebben beide modellen een plek voor de emoties en het dal waar je veelal doorheen moet. Weerstand, weigering, onbegrip, tegenvallers horen er in meer of minder mate bij iedere verandering. Hier is veelal relatief veel aandacht voor. De echte verandering zit echter in de nieuwe overtuiging, het nieuwe (geleerde) gedrag.

Het grootste verschil tussen de modellen zit denk ik in de representatie. Is een verandering een (diep) dal of een repeterend zich continue herhalend proces? Verder lijkt er meer aandacht en bekendheid te zijn voor Theory U dan voor de reis van de held.

We zijn benieuwd welk model jou het meest aanspreekt? Wil je meer weten over hoe de reis van held jou en je organisatie verder kunnen helpen bij verandering? Neem gerust contact op.